Մի օր աշակերտը հարցնում է ուսուցչին.
- Աշխարհը թշնամաբա՞ր է տրամադրված մարդու նկատմամբ, թե՞ բարեկամաբար:
- Մի առակ կպատմեմ ու դու դա կհասկանաս,- պատասխանում է ուսուցիչը:-Շատ հին ժամանակներում ապրում էր մի թագավոր, ով իր պալատում կառուցել էր մեծ սենյակ, որի պատերը, առաստաղն ու դռները հայելուց էին:
Մի օր ծառաները մոռանում են փակել սենյակի դուռը և թագավորի շունը մտնում է ներս։ Նա զարմանքից կանգ է առնում և սկսում պոչը խաղացնել՝ ի պատասխան հայելու միջից իրեն նայող տասնյակ շներ նույնպես սկսում են իրենց պոչերը թափահարել:
Քիչ անց շունը զգուշանում է և ատամ է ցույց տալիս, հայելու շներն էլ նույն են անում, հետո վախից սկսում է գռմռալ, տասնյակ շները ևս գռմռում են:
Այնուհետև վախեցած շունը սկսում է տեղում պտտվել ու հաչալ, շների ոհմակը նրան «պատասխանում է: Սենյակում առկա արձագանքն է՛լ ավելի էր ուժեղացնում հաչոցը:
Առավոտյան շահի ծառաները գտնում են շան անշունչ մարմինը՝ շրջապատված իր «անկենդան» արտացոլանքներով: Խեղճը «զոհվել» էր իր արտացոլանքների հետ կռիվ տալով:
Ամեն ինչ կարող էր լրիվ այլ ավարտ ունենալ, եթե նա հաչելու փոխարեն շարունակեր պոչը խաղացնել:
Հիմա հասկանու՞մ ես: Աշխարհը ո՛չ բարի է և ո՛չ էլ չար: Այն, ինչ մեր շուրջն է, ընդամենը մեր սեփական մտքերի, արարքների արտացոլանքն է: Աշխարհը մի մեծ հայելի է, որը ցույց է տալիս մեր ներաշխարհը և մեզ վերադարձնում է քեզ` քո սեփական վերաբերմունքը:
Ինչ տալիս ես, այն էլ ստանում ես` սեր, բարություն, հանդուրժողականություն, աշխարհն էլ քեզ արձագանքի ուժով նույն է վերադարձնում։
Տալիս ես ատելություն, թշնամանք, նախանձ, դավաճանություն նույնը հետ ես ստանում:
Եթե ուզում ես, որ կյանքդ լավանա, փոխիր վերաբերմունքդ մարդու, աշխարհի հանդեպ, ժպտա նա էլ քեզ ժպիտով կպատասխանի և քո գոյության իմաստը լոկ լինելության մեջ մի տես, այլ սիրո, բարության ու հանդուրժողության ճանապարհ բացելու:
Աշոտ ՄԿՐՏՉՅԱՆ